Hədis Əhlinin Fiqh Öyrənmə Menhecinin Özellikleri‏

Hədis Əhlinin Fiqh Öyrənmə Menhecinin Özellikleri

Birinci xüsusiyyət: Hədis əhlinə görə hədis ilə fiqh arasında fərq yoxdur.

İkinci Xüsusiyyət: Onlar hədisin səhihini araşdırar və harada tapsalar ona tabe olarlar.  Əgər hədis səhabə və onlardan sonrakılar indinde və ya onlardan bir qrup indinde əməl edilən bir hədis isə onunla əməl edərlər. Çünki Sələf belə bir hədis ilə əməl ediləcəyində ittifaq etmişdir.

Üçüncü xüsusiyyət: Hədis əhlinin şüarı saleh sələfə tabe olmaqdır.

Dördüncü xüsusiyyət: Üzərinə qaidələrin bina edildiyi və istinbatta tapılılan əsaslar; kitab və sünnənin sözük və mənaları ilə səhabə və təbiinin sözləridir.

Beşinci xüsusiyyət: Mübahisə, hüsumət və dində kəlam etməyi zemmederler.  Kəlam ilə nəzərdə tutulan; Allah Təala və sifətləri, qədər məsələləri kimi əqidə mövzularında nas xaricində şərh etməkdir. Yenə halal və haram məsələlərində mübahisəni, çox sual soruşmağı, meydana gəlməmiş hadisələr haqqında soruşmağı pislərlər.

Altıncı xüsusiyyət: Şəri naslara uyğun düşsün və ya düşməsin, ağılı şərtlər və qaidələr kimi sonradan çıxma elmlərə, kəlamçıların və fəlsəfəçilərin metodlarına qarşı çıxarlar. Yenə  batin elmləri,  bacarıq, ürək əməlləri, şəxsi görüş (mücərrəd rəy), zövq, kəşf kimi sonradan çıxma elmlərə də qarşı çıxarlar.

Yeddinci Xüsusiyyət: Fiqh öyrənmə bu mərhələlərlə tamamlanar:

Birinci mərhələ: Səhih olanla səhih olmayanı ayırt etmək.

İkinci mərhələ: Kitab və sünnə naslarını zəbt etmək.

Üçüncü mərhələ: Nasların mənaları və başa düşülməsi üzərində dayanaraq içtihat etmək, Səhabə, təbiin və onlara tabe olanlardan gələn rəvayətləri qiymətləndirmək. Beləcə faydalı elmə çatmaq ki, bunun xüsusi faydası Allah Təalanın haşyetidir.

Səkkizinci Xüsusiyyət: Din məsələlərinə fikirlərlə və ağıl ilə dalmamaq.





Əbu Muaz